11-12 yaşlarında başlayan Ergenlik Dönemi; sosyal, bedensel ve ruhsal değişikliklerin yirmili yaşların başına kadar süren dönemin adıdır. Ancak bu ergenlik dönemi, her ergende aynı şekilde olmaz. Ergenlik dönemi gelişim özellikleri, üç farklı evrede incelenir:
- Buluğ Çağı (erinlik-püberte): Kız çocukları için bu çağ 11-13 yaş arasıdır. Erkek çocuklarda ise 13-15 yaş aralığında seyreder.
- Orta Dönem: Yaklaşık 13-15 yaşlarından 17 yaş civarlarına kadar görülür.
- Son Dönem: Ortalama olarak 18’li yaşlardan 20’li yaşların başlarına kadar olan dönemi kapsar.
Ergenlik Dönemi Sorunlarını Atlatma
Ergenlik döneminde yaşanan tüm sorunlar değişkenlik göstermesine rağmen bu sorunların evrensel olduğu unutulmamalıdır. Bunun yanında bu dönemde yaşanacak uyum sürecinde, bireyin göstereceği tepkiler, bu sürecin ne zaman başlayıp ne zaman biteceği, bu sorunlarla nasıl başa çıkılabileceği, uyum gösterilmesi kişiden kişiye değişir. Bu kişiden kişiye değişim ise kişinin kalıtsal yolla gelen özelliklerinden başlayarak, toplum ve kültürel değerlerine, beslenme alışkanlıklarına, aile içi tutumlarına kadar her türlü durumdan etkilenir.
Ergenlik Dönemi Bedensel Değişim
Ergenlik dönemi bedensel değişme, ansızın ortaya çıkabilen bir durumdur. Bu yüzden ergenlerin hemen hepsi bu duruma hazırlıksızdır. Akranlar aynı zamanda değişim yaşamadığı gibi oluşabilecek duygusal tepkiler ve ergenlik dönemini atlatma durumları da her ergende değişkenlik gösterir.
Her dönemin kendine has fizyolojik değişimleri ve yoğunluğu vardır. Kızlar ve erkekler bu dönemlerde farklı değişiklikler gösterir. Buluğ dönemi, erkek ve kızlarda değişikliklerin en fazla yaşandığı dönemdir. Ancak kızlar, erkeklere göre buluğ dönemine iki yıl gibi bir arayla daha önce girer. Kızların erkeklere göre daha hızlı boyları uzar. Kızları, erkeklerden ayıran bedensel özellikler bu dönemde erkeklere oranla daha hızlı belirginleşir. Kızların üreme organları da bu dönemde yapısal değişikliğe uğrar ve olgunlaşmaya başlar.
Kızlar, bu dönemde ilk adet görme durumunu yaşarken erkeklerde ise ilk boşalma görülür. Bu durum halk arasında ergenlerin büyüme durumuna geldikleri olarak algılanır. Bu dönem içinde kızlarda ve erkeklerde farklı fizyolojik değişiklikler görülür. Tüylenmeler başlar. Seste kalınlaşmalar görülür. Erkeğin ve kadının beden görünüşü tamamlanmaya başlar. Kadınsı ve erkeksi beden görünümü bu dönemde ortaya çıkmaya başlar. Bu dönemin en belirgin özellikleri arasında hiçbir sebep yokken öfkelenmeler, durduk yere ağlama krizlerine tutulmak, sinirli haller göstermek gibi durumlar olur.
Ergenliğin orta döneminde, kızlarda ve erkeklerde bedensel büyüme hızı yavaş yavaş düşmeye başlar. Ancak büyüme bu dönemde de devam eder. Bu dönemde artık birey, bedenindeki değişikliklere uyum göstererek cinsiyet rollerini benimsemeye başlamıştır. Bu benimseme döneminde oluşan gerginlikler ise yavaş yavaş azalmaya başlar. Bu dönem, ebeveynlerden ayrı bir dünya yaratma çabalarının oluşmaya başladığı dönemdir. Ergen kişi artık kendini toplumda kabul ettirmeye çalışmanın, arkadaş grupları kurmanın derdine düşmeye başlar. Bu dönem, kişinin özerk anlayışa geçtiği dönemdir.
Aileyi işin içine katmadan kararlar alma, kendi bireyselliğini ispatlama çabaları, aileden uzaklaşma duygularının yoğunlaştığı dönemdir. Aileyi her ne kadar işin içine katmak istemeseler de bu dönemde anne ve baba ile çatışmalar yaşansa bile yine de ebeveynlerin sevgi ve desteğine ihtiyaç duydukları döneme girmiş olurlar. Soyut düşünme yeteneğine bu dönemde ulaşmaya başlayan ergen kişiler görev bilincine ve eğlence dönemi arasındaki çelişkileri de bu dönemde yaşamaya başlarlar.
Ergenliğin son döneminde ise artık fiziksel gelişim tamamlanır ve ilişkilerde çatışmalar azalmaya başlar. Bu dönem, kişisel olgunluğun arttığı dönemdir. Bu evre, karşılıklı ilişkilerde çatışmaların azaldığı ve karar vermede zorlukların aşıldığı evredir. Artık ergen kişi kendi kararlarını alma, seçim yapabilme konusunda çelişkileri azaltma durumuna geçer. Artık bu dönemde sorunlarla daha kolay başa çıkılmaya başlanır. Çözümler hep amaca yönelik ve daha gerçekçi olmaya başlar. Bu dönem, gencin iş ve mesleki seçimleri ile ilgili olan kararları, kaygıları daha fazla gündemde olsa da bu sorunlarla başa çıkabilecek duruma gelmeye başlar. Ergenliğin son dönemini yaşayan birey artık kendini daha iyi tanımaya, beceri ve yeteneğini daha iyi anlamaya, kendi yolunu çizmeye daha kolay karar verme durumundadır. Birey, içinde yaşadığı cinsel çatışmaları azaltmaya başlar. Toplumsal değerleri farklılaşmaya, sorgulamalar artmaya başlar. Gençlerin bu son dönemde tüm inanç ve değerleri de birer birer şekillenir. Ergen bireyler, ergenliğin bu son döneminde gençlik dönemine girmeye başlar. Çocuğunuzun ergenlik dönemi ile ilgili sorunları olduğundan şüpheleniyorsanız, bunun tedavisi için konusunda uzman ve deneyimli doktorlarımız ile iletişime geçerek Alanya Psikolog Danışmanlık Merkezi’mizin profesyonel hizmetlerinden yararlanabilirsiniz.